آیا همهی آبها میتوانند به یک دریا بریزند؟ البته که میتوانند. تو جغرافیای تازهای برای آبها تعریف کردهای.
هفته ملی کودک امسال همزمان با دههی اول محرم از 15 تا 19 مهر 95 در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب برپاست. شعار نمایشگاه، "کودکان تشنهاند"، اشاره به نیازهای آنها در ابعاد گوناگون دارد.
به دلیل همزمانی این هفته با دههى اول محرم، تمام برنامهها و فعالیتهای نمایشگاه رنگی عاشورایی گرفتهاند.
***
اگر تصمیم داری به نمایشگاه سر بزنی خوب است بدانی کانون چه برنامههایی برایت در نظر گرفته است.
در نگارخانه میتوانی تصویرگریهای کتابهایی را که به موضوع عاشورا میپردازند ببینی. کار هنرمندانی مانند علی خدایی، مریم حسننژاد، سعید رزاقی و پرویز اقبالی برای کتابهایی از جعفر ابراهمی (شاهد)، زهرا زواریان، محمود جوانبخت و سیدمهدی شجاعی.
اجرای تئاتر و نمایش فیلم با موضوعهای آیینی، برگزاری مسابقهی عکس در سایت "کودک 24" و برگزاری نشستهایی با موضوع مسائل مرتبط با کودکان از برنامههای ثابت کانون در این هفته است.
- برنامههای غرفهها
در غرفهی "گذر نور" با آیینهای متفاوتی که در این ایام در سراسر ایران برگزار میشود آشنا میشوی. آیینهایی مانند سقاخانه1، نخلگردانی2 و چکچکو3.
همچنين در اين غرفه میتوانی روزشمار وقایع کربلا را بخوانی و از روی نقشه، مسیر و تقویم زمانی حرکت کاروان امام حسین(ع) و یارانش را از مدینه تا شام دنبال کنی.
در غرفهی نگارستان نوعی از چاپ را یاد میگیری و میتوانی نوشتههایی عاشورایی را با استفاده از رنگ و کاغذ چاپ کنی.
- انیمیشنی از داستان آب و تشنگی
غرفهی تاریکخانه منتظر توست تا انیمیشن خودت را بسازی. نرگس موسوی مسئول این بخش میگوید: "برنامهی ما آشنایی کودکان و نوجوانان با انیمیشن و روند ساخت آن است. البته به دلیل کمبود وقت از عروسکهای آماده استفاده میکنیم و حرکتهای ساده مانند راه رفتن و چرخش خورشید را آموزش میدهیم. بعد از آن کودکان و نوجوانان بر مبنای روایتهای عاشورایی انیمیشن میسازند و در پایان نتیجهی کارشان را هم میبینند.
هدف از این فعالیت آشنایی با پویانمایی و کسب تجربه در این زمینه توسط کودکان و نوجوانان است و اینکه بدانند در خانه هم با وسایلی ساده مانند موبایل و تبلت میتوانند این کار را انجام بدهند."
بچه هایی که در غرفه جمع شده بودند انیمیشنی از داستان آب آوردن حضرت ابوالفضل(ع) ساختند. موسوى از آنها پرسید "میدانید چرا حضرت عباس(ع) پشیمان شد آب بخورد؟" گفتند: "چون کودکان تشنه بودند... "خردسالان هم تو را میشناسند و صدای آواز بلند آب را شنیدهاند.
- نشانههایی که تو را به یادمان میآورند
همانطور که از اسمش پیداست در این غرفه با نمادها و نشانههای محرمی آشنا میشوی. پریسا فاضل مسئول غرفهی "نمادها و نشانهها" در مورد فعالیت این بخش میگوید: "در این غرفه مخاطبان با المانهای مختلف مانند خیمه، پرچم و چادر آشنا میشوند و با استفاده از مطالبی که یاد میگیرند در دو مسابقه شرکت میکنند.
هدف این غرفه آشنا کردن مخاطب کودک و نوجوان با نمادهای عاشورایی از طریق بازی و تفریح و به روشی غیرمستقیم است.
او توضیح میدهد: "به طور مثال پنج(خمس)، علاوه بر آنکه دست حضرت ابوالفضل(ع) را به یاد میآورد، یادآور پنجمین نفر از اهل بیت پیامبر(ص) است.
همچنین عَلَم که نمایندهی بیرق و پرچم است، نشانهی اتحاد مردم پیش از اسلام تا امروز است و در میدانهای جنگ، همبستگی لشکریان را نشان میداد. به همین دلیل دشمنان سعی بر کشتن پرچمدار میکردند. حضرت ابوالفضل(ع) علمدار کاروان امام حسین(ع) بود؛ برای همین زمانی که از پرچم استفاده میشود مخاطب به یاد حضرت عباس(ع) میافتد."
سرو، ماه(قمر) و شمع و فانوس از نشانههای دیگری ست که با فلسفهی آنها آشنا میشوی.
***
سرگرم تماشای بخشهای دیگر بودم که به حالت زیبای غرفهها فکر میکردم. آنها شبیه به خیمه بودند و مدام خاطرهای دور را در ذهنم تداعی میکردند؛ شاید تکهای از داستان عاشورا که در نوجوانی شنیدهام و حالا گوشه ای از ذهنم بیدار شدهاست.
شعار نمایشگاه در کنار این خاطره در ذهنم تکرار میشود. کودکان تشنهاند... این جملهی کوتاه یکی از زیباترین جملههایی که تا بهحال شنیدهام. کودکان نیازهای متفاوتی دارند و این نیاز به تشنگی شبیه است. اما کسی نیست که با این جمله، به یاد تشنگی عظیم کودکان عاشورا و نیاز به آب نیفتد. کودکان عاشورا هم تشنه بودند و کودکان امروز داستان تشنگی خردسالان عاشورا و دریایی را که ناماش عباس(ع) بود میدانند.
---------------------------------------------------------------
1. سقاخانه يكى از مراسم مذهبى ويژهى عاشورا و ماه محرم در شهر بروجرد و مناطق اطراف آن است كه به صورت برپايى تكيههاى عزادارى در خانههاى شخصى برگزار مىشود. در اين آيين برخى از خانوادههاى بروجردى يك يا چند اتاق از خانهى خود را با پارچههاى مشكى، سياهپوش مىكنند و منبرى چوبى با تعدادى چراغ كوچك در بالاى اتاق قرار مىدهند.
آيين سقاخانهى بروجرد در دىماه 1391 در فهرست ميراث معنوى كشور به ثبت ملى رسيد.
2. در مراسم نخلگردانى تابوت چوبى بزرگى به نشانهى سوگوارى حمل مىشود. اين مراسم در دههى اول محرم برگزار مىشود.
3. مراسم چكچكو نوعى عزادارى شبيه به سينهزنى ست كه در آن از دو قطعه چوب يا سنگ استفاده مىشود و در استهبان استان فارس رايج است.
نظر شما